Afgelopen zondag vond er in Parijs een grote demonstratie plaats. Sinds 1984 was het niet meer voorgekomen dat zoveel mensen aan een protestmars meededen. Maar liefst 340.000 mensen waren naar de Franse hoofdstad gekomen om te demonstreren tegen de openstelling van het huwelijk voor homoseksuelen. Wat deze demonstratie extra bijzonder maakte, was dat allerlei groeperingen gezamenlijk optrokken, die in andere omstandigheden vaak lijnrecht tegenover elkaar staan: extreemrechts, moslims en katholieken vinden elkaar in de strijd tegen – ja waartegen eigenlijk?
“We komen op voor de kinderen”
De initiatiefneemster van deze betoging is Virginie Tellenne. Zij bezweert helemaal niets tegen homoseksuelen te hebben, maar alleen te strijden tegen de openstelling van het huwelijk. Haar belangrijkste argument is dat een gezin hoort te bestaan uit vader en moeder; haar initiatief is dus niet gericht tegen homoseksuelen, maar voor kinderen. De veronderstelling is dat kinderen slechter af zijn wanneer zij opgroeien bij homoseksuele ouders. Het huwelijk is hierin van belang, omdat door het huwelijk het recht op adoptie kan worden verworven.
Openstelling als emancipatie
Misschien is het goed om eerst een pas op de plaats te maken voordat ik inga op de vraag of kinderen beter af zijn bij heteroseksuele ouders. Het gaat allereerst om het openstellen van het huwelijk zelf. Waarom heeft bijvoorbeeld Nederland deze stap in 2001 al gezet? Wat is de reden dat in allerlei landen (België, Canada, Spanje, verschillende Staten van de VS) het huwelijk wordt opengesteld? De voornaamste reden voor overheden om hieraan mee te werken is het non-discriminatie beginsel. Gelijke rechten voor iedereen. In elke samenleving en in elke cultuur hebben homoseksuelen een lange weg af moeten leggen om ruimte te verwerven – als die ruimte hen al gegeven wordt.
In Nederland heeft het proces van emancipatie van homoseksuelen geleid tot openstellen van het huwelijk. Emancipatie is het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving vanuit een achtergestelde positie. Dit kan via gelijkgerechtigdheid, zelfstandigheid of de formele toekenning van gelijke rechten, gelijkstelling voor de wet. Het openstellen van het huwelijk is de erkenning van de overheid dat homoseksuelen dezelfde rechten en plichten hebben als heteroseksuelen. Los van de visie van religies of groeperingen die er mogen zijn, zorgt de overheid voor gelijkstelling van de rechten van homoseksuelen aan die van heteroseksuelen. Dat is de vraag die aan de orde is van de kant van homoseksuelen: erkent de overheid ons als gelijkwaardige burgers met gelijke rechten – zonder onderscheid?
Uiteindelijk betekent de visie van Tellenne dat zij homoseksuelen gedoogt, maar niet erkent.
Maar de kinderen dan?
Vervolgens nodigt het argument van Tellenne (en van de demonstranten) tot een scherpe doordenking. Want als het recht van een kind op zowel een vader als een moeder, van zo grote waarde wordt geacht, roept dat enkele vragen op. Mogen kinderen eigenlijk wel opgroeien in een eenoudergezin? Mag een kind wel blijven wonen in een gezin waarin de vader of de moeder door omstandigheden veel afwezig is? Zou het echtparen niet veel moeilijker moeten worden gemaakt om te scheiden? Is het wel verantwoord dat Jeugdzorg kinderen in een instelling plaatst?
Wat in deze argumentatie van Tellenne echter echt fout gaat, is dat het plaatje belangrijker wordt geacht dan de waarden. Ik bedoel dit: het plaatje is van doorslaggevend belang: als er maar een vader en een moeder is, is het allemaal in orde. Er wordt geen vraag gesteld naar de waarden die in het gezin worden voorgeleefd. We weten dat 1 op de 7 mensen als kind te maken heeft gehad met seksueel misbruik binnen het gezin. Heteroseksuele gezinnen, wel te verstaan. We weten dat binnen de context van de Katholieke Kerk op grote schaal kinderen zijn misbruikt. In plaats van het benoemen van de echte pijnpunten en het echt zorgen maken om het welzijn van de kinderen, wordt er een nieuwe vijand gecreëerd: het homoseksuele gezin.
Het sluit aan de gedachten van de Paus over de natuurlijke orde. Het plaatje – zoals het hoort volgens de natuur – is van beslissende betekenis. Niet de voorgeleefde waarden, zoals onvoorwaardelijke liefde en trouw.
Wat overigens te denken zou moeten geven, is dat in ieder geval in Nederland Jeugdzorg homoseksuele stellen voldoende vertrouwt om als pleegouders te fungeren.
Tot slot
Het openstellen van het huwelijk voor homoseksuelen heeft te maken met het streven naar gelijke rechten voor homoseksuelen. Door de focus te verschuiven naar het beschermen van de kinderen, wordt de discussie vertroebeld. Als deze 340.000 demonstranten zich echt zorgen zouden maken om de kinderen, zouden ze er beter aan doen om niet te denken in het ‘natuurlijke’ plaatje, maar handen en voeten geven aan de strijd tegen het fysiek, psychisch of seksueel mishandelen van kinderen.
We weten niet of homoseksuele echtparen hun kinderen slechter opvoeden. Daar zijn in ieder geval geen aanwijzingen voor. Wat ik wel weet is dat heteroseksuele gezinnen niet zomaar veilig zijn, omdat er nu eenmaal een vader en een moeder zijn. Kinderen willen geen kloppend plaatje, maar onvoorwaardelijke liefde in een veilige context.
Alexander Veerman 
Ik heb je verhaal met belangstelling gelezen. Maar ik mis hier helaas elke bijbelse duiding van hoe God het ouderschap aan man en vrouw toevertrouwde. Hij heeft hen fysiek biologisch zo gemaakt – m/v – dat alleen uit hun intiem samenzijn er kinderen kunnen groeien. Dat is een scheppingsgegeven dat eeuwenlang erkend is, ook in niet-joods/christelijke/islamiitische culturen. Mensen kunnen niet naar eigen believen gaan sleutelen aan basisgegevens van een gezin van vader, moeder en kinderen.
En ja, er kan bij hetero-ouders veel mis gaan, je geeft er terecht voorbeelden van. Ik kan ook naar ouders in het OT wijzen die er een potje van maken. Maar zo heeft God het niet bedoeld, en dat leert Jezus ons ook. Naast het gebod om je vader en moeder lief te hebben, is er ook het gebod aan ouders om hun kinderen lief te hebben (even als algemene bijbelse lijn) want ik weet ook van gescheiden ouders en verder van ouders die seksueel misbruik plegen. En dan kunnen ook de meest bijbelse geboden ineens heel schril klinken en tegen je misbruikt worden.
Je verhaal zoals het er nu staat wekt bij mij de indruk dat het meer politiek-correct is dan bijbels doordacht. Ik schrijf dit met enige schroom, omdat ik je als een bewogen en enthousiast predikant ken, die mensen graag bij het verhaal van God wil brengen. Maar waarom dan ook niet dit onderdeel van Gods verhaal?
Zeker, dan houd ik – als lid van een andere kerkgemeenschap dan de PKN – ook wel genoeg spannende vragen over. Zoals hoe je in een orthodox-christelijke kerk die Gods woord wil vasthouden enerzijds vasthoudt aan de lijn van een huwelijk voor man en vrouw, aan afwijzing ook van homorelaties als een gelijkwaardig alternatief voor heterorelaties, maar anderzijds ook ruimte kunt bieden aan (in liefde en trouw) samenlevende, niet gehuwde homo’s. Dat vraagt van zowel de kerk (die in meerderheid hetero is) als homo’s (die een minderheid binnen de christelijke kerk is) om een vorm van leven met het gebrokene. Het is hier immers niet meer zoals in het paradijs.
Je verhaal riep bij mij enkele vragen op en ik heb iets daarvan proberen aan te geven. Zie het als een teken van mijn waardering voor je inzet voor het evangelie en je streven om Gods liefde voor te houden aan hetero’s en homo’s, christenen en niet-christenen, PKN-ers en anders kerkelijken.
Ik heb domweg te weinig verstand van Bijbelse onderbouwingen en wat God al dan niet voor had met het ‘gezin’.
Het enige wat ik er op kan zeggen is dat God ons allen eigen verantwoordelijkheden heeft gegeven en dat wij als mens naar zijn evenbeeld geschapen zijn.
God is een God van liefde en als wij dus naar zijn evenbeeld geschapen zijn, betekend dat, dat wij als mensen elkaar lief moeten hebben, elkaar niet moeten veroordelen en elkaar moeten helpen en steunen waar mogelijk. Ik heb mensen lief, ongeacht hun politieke voorkeur, etnische achtergrond, seksuele voorkeur of geloofsovertuiging.
Verder is het misschien zo dat er ergens in de bijbel geschreven staat dat mannen niet met mannen en vrouwen niet met vrouwen mogen of moeten slapen en de liefde moeten of mogen bedrijven. Ondanks dat ik de Bijbel niet ken denk ik niet dat er ergens staat dat 2 mannen of 2 vrouwen niet voor een kind mogen zorgen, een kind lief mogen hebben of een kind veiligheid, warmte en stabiliteit mogen bieden. Graag zie ik een quote hierover als dat wel zo is.
Als dat er wel staat (iets waarvan ik hoop dat het niet zo is) dan is dat gebaseerd op normen en waarden van toen. Alles in de wereld is onderhevig aan verandering. Zo ook normen en waarden. Persoonlijk vind ik dat ook geloof in God daar toe behoort. Niet in de negatieve zin van het woord maar wel in de zin dat God kennelijk een groot eigen plan gesmeed heeft als het gaat om de wereld en de daarop levende mensheid.
Hij is almachtig en heeft alles voorzien, alvorens Hij dit alles creëerde. Ook homo en biseksualiteit heeft Hij dus voorzien. Dat kan niet anders. Want had Hij echt gewild dat mensen van hetzelfde geslacht niet van elkaar zouden kunnen houden en daardoor dus ook met elkaar de liefde zouden bedrijven, dan had Hij van ons wel emotieloze en empathische wezens gemaakt. Dit heeft Hij niet gedaan. Hij heeft dit alles voorzien en wie daar aan twijfelt moet eens bij zich zelf te raden gaan in hoeverre hij of zij blindelings durft te vertrouwen op God. (niet op de Bijbel)
Het is denk ik mens eigen om vast te houden aan voorschriften en alles wat twijfels bij ons weg houd. Zo zijn er ook mensen die angstvallig vasthouden aan de letter van de Bijbel. Niet alleen maar omdat ze denken dat ze dat het ook allemaal bewezen feiten zijn. Nee… Ook omdat het een soort van eigen verantwoording bij mensen weg neemt die zelf moeilijk of geen beslissingen kunnen nemen die verantwoordelijkheden in hun leven bij hen oproept.
Ik zelf geef eerlijk toe dat ik niet alles blindelings geloof wat er in de Bijbel staat. Ik trek veel van wat er staat in twijfel. Ter verduidelijking, ik trek God zelf niet in twijfel. Ik weiger alleen aan te nemen dat de Bijbel een boek is waarin exact staat beschreven hoe wij moeten leven en waar wij als mensheid aan vast moeten houden. De bijbel bestrijkt een periode van 1500 jaar of misschien zelfs meer maar wel in een tijdperk waarin alles zo vele malen anders was als nu.
De wereld is veranderd, de mens heeft zich ontwikkeld, wetenschap van toen staat niet meer in verhouding tot die van nu en noem zo nog maar een duizend tal dingen op die veranderd zijn.
Zoals door Alexander eerder beschreven… Verschillende groepen die normaal lijnrecht tegen over elkaar stonden, stonden nu zij aan zij. En waarom? In mijn beleving alleen maar omdat er inmiddels, door alle veranderingen en ontwikkelingen van de afgelopen eeuwen, mensen van hetzelfde geslacht tegen elkaar DURVEN zeggen dat zij van elkaar houden. Iets wat zij niet eerder durfden omdat het in de Bijbel werd veroordeeld op basis van wat TOEN (eeuwen geleden) de norm was!
Mensen, word toch eens wakker! Doe die oogkleppen toch eens aaf! We leven inmiddels in 2013. Een tijdperk waarin we WEL een EIGEN mening, EIGEN gevoelens en EIGEN wensen mogen hebben! Maar nog belangrijker is dat we zo ook mogen uitdragen naar de buitenwereld waarin tolerantie en acceptatie de normaalste zaak van de wereld zouden moeten zijn! Gelukkig is dat in de beleving van heel veel mensen ook zo.
Ahum… zag ik me daar toch even een heel domme benoeming staan! Empatisch bedoelde ik eigenlijk apatisch mee!