Gods verborgen omgang vinden – lessen van onze ouderen

Vandaag (26 januari 2016) was de eerste bijeenkomst van de seniorenkring – een samenwerking van de Ontmoetingskerk met het plaatselijke verzorgingshuis De Vriezenhof. De Vriezenhof leverde de locatie en zorgde voor de uitnodigingen in de Vriezenhof zelf en voor de belendende appartementencomplexen Grevinckhof, De Hullen en de Buterhof. Met 23 deelnemers hadden we een goed gevulde zaal. Het raakte en ontroerde me: zoveel mensen samen die zoveel geschiedenis met zich meedragen en zoveel door te geven hebben.

Vier bijeenkomsten

De gesprekskring bestaat uit vier bijeenkomsten met thema’s die in pastorale gesprekken met ouderen vaak naar voren komen: ‘leven in verbondenheid met God’, ‘de balans opmaken’ (over vergeving en verzoenen met het eigen leven), ‘ouderdom als kostenpost of als bron van wijsheid’ (over de waarde van het leven) en ‘leven op de rand van de eeuwigheid’ (over dood en leven en leven na de dood).

Leven in verbondenheid met God

Het thema van deze eerste bijeenkomst was dus ‘leven in verbondenheid met God’. In een van de psalmen wordt gesproken over ‘Gods verborgen omgang vinden’. Een kernachtige omschrijving voor de ervaring van Gods nabijheid. Zijn nabijheid biedt kracht en troost, maar tegelijkertijd is het moeilijk om hier woorden voor te vinden. Zeker in het gesprek tussen de generaties over de waarde van het geloof ontbreekt het soms aan taal, omdat het wandelen met God zo kostbaar en kwetsbaar is, en omdat het niet of nauwelijks in woorden te vangen is. Veel deelnemers hebben kinderen of kleinkinderen die op enig moment andere keuzes hebben gemaakt op het gebied van kerk en geloof. Het biedt rust om deze zorgen in het gebed bij God te brengen.

Tijd

Ouderdom vertraagt in zekere zin het leven. Er komt meer tijd. Soms gaat het gepaard met eenzaamheid, maar het gegeven dat er meer tijd is, betekent ook dat er meer ruimte komt om te bidden. Een van de deelnemers gaf aan dat nu nog alleen het gebed rest. De mogelijkheden zijn door de ouderdom beperkt geworden, maar het gebed biedt de ruimte om aan dierbaren te denken en om hen voor Gods aangezicht te gedenken.

Gods nabijheid

Bidden is niet vanzelfsprekend of eenvoudig. Wat een mooie gedachte is, is dat Jezus in Mattheüs 6 vertelt dat God de Vader al weet wat we willen bidden voordat we de woorden kunnen vormen. Elders lezen we dat Jezus als hogepriester onze voorspraak is bij de Vader en weer ergens anders lezen we dat de heilige Geest voor ons zucht en bidt als het ons aan woorden en kracht ontbreekt. Een mooie en waardevolle gedachte: als we ons op God richten, zijn Vader, Zoon en Geest al met ons bezig.

Ruimte voor de klacht

Soms is bidden roepen tot God, omdat we de slagen van het leven aan den lijve ondervinden. Waar is God als we met leed worden geconfronteerd dat te groot en te zwaar is? Dan is het goed om te beseffen dat bidden ook worstelen kan zijn. Worstelen, zoals Job worstelde, zoals Jacob vocht met God. Dit worstelen en strijden krijgt alle ruimte in de psalmen. Eerlijke gebeden zoals psalm 22, psalm 44 of psalm 102. Het is belangrijk om ook voor de klacht ruimte te maken.

Waarde van het gebed

Voor de deelnemers is het gebed een van de belangrijkste uitingen om vorm te geven aan het leven in verbondenheid met God. Velen kunnen niet meer naar de kerkelijke bijeenkomsten wat verschraling en eenzaamheid betekent. Het meeluisteren met de kerktelefoon is belangrijk, maar is toch anders dan het onder de medegelovigen zijn. Het is het samen zingen en de warmte die gemist worden. Het gebed is echter een middel dat beschikbaar is. Juist in de ouderdom met de gebreken en de zegeningen is het gebed datgene dat op adem brengt en toekomst opent. Het is een ervaring die zij de jongere generaties van harte gunnen.

Het is mooi en bemoedigend om te weten dat een aantal van onze ouderen volharden in het gebed voor hun dierbaren, voor de geloofsgemeenschap en voor de wereld.