Uitleg over het verloop van de kerkdienst

Hartelijk welkom in de kerkdienst van de Ontmoetingskerk Vriezenveen (onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland). We hopen dat u zich thuis zult voelen in onze gemeente.

Een kerkdienst verloopt volgens een vaste volgorde. We noemen dit de liturgie. Aan het begin van de dienst heet de ouderling van dienst[1] alle aanwezigen welkom, en ook degenen die meeluisteren via de kerktelefoon of het internet. Door deze verbinding kunnen mensen die niet in staat zijn om de kerkdiensten te bezoeken, toch de kerkdienst thuis meemaken.

Het eerste lied na het welkom noemen we het intochtslied. In een kerkdienst proberen we iets van God te ervaren. De eerste onderdelen van de liturgie hebben tot doel om uit de gewone dagelijkse bezigheden en zorgen te stappen in de ruimte van God. We zingen het intochtslied staande, alsof we samen de kerk binnentrekken.

Voorafgaand aan dit eerste lied hebben de ouderling van dienst en de predikant van plaats gewisseld. Op het liturgisch centrum[2] geeft de ouderling de predikant een hand. Hiermee geven we aan dat de viering plaatsvindt onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad.

Na het intochtslied blijven we staan. In een moment van stilte proberen we tot rust te komen en ons te richten op God.

Daarna volgt bemoediging en groet. De predikant spreekt (meestal) de volgende woorden uit:

Onze hulp is in de naam van de Heer

die hemel en aarde gemaakt heeft.

Die trouw houdt tot in eeuwigheid

en nooit loslaat wat Zijn hand is begonnen.

Genade zij u en vrede,

van God onze Vader

en van Jezus Christus onze Heer

(in de gemeenschap met de Heilige Geest.)

 

Dit zijn de eerste woorden die na het intochtslied klinken: ‘Onze hulp is…’ Deze woorden komen uit psalm 124. We geven hiermee aan dat we van God afhankelijk zijn; het zijn woorden die ons bemoedigen, die ons moed en kracht geven.

De erop volgende groet ‘Genade zij u…’ vinden we ook terug in diverse brieven in de Bijbel (o.a. de brieven van Paulus aan de Korintiërs, Galaten, Efeziërs). De toevoeging: ‘in de gemeenschap met de Heilige Geest’ komt uit de Lutherse en Rooms-katholieke traditie.

Soms sluiten we de bemoediging en groet af door het zingen van het Klein Gloria. Dit is een trinitarische[3] lofprijzing. De tekst gaat als volgt:

Ere zij de Vader en de Zoon

en de Heilige Geest.

Als in den beginne,

nu en immer

en van eeuwigheid tot eeuwigheid, amen.

Nu gaat iedereen weer zitten. De dienst vervolgt met het kyriëgebed (deze naam is afgeleid van ‘kyrie eleison’ wat betekent: Heer, ontferm U). In dit gebed brengen we de nood van de wereld en in ons eigen leven onder woorden voor Gods aangezicht. Dit klinkt nogal massief, maar we geven hiermee aan dat we onderdeel uitmaken van een groter geheel, van de samenleving en van wereldwijde verbanden. Via het journaal en de krant komt er nogal wat op ons af aan verdriet en lijden. In dit gebed vragen we of God bewogen wil zijn met onze wereld. Ditzelfde kan gelden voor ons eigen leven, waarin soms ook zoveel op zijn kop kan staan.

Omdat we geloven dat God met ons begaan is, mogen we ons bemoedigd weten. We staan er niet alleen voor. God wil met ons mee gaan. Daarom zingen we na dit kyriëgebed vaak een glorialied. Dit is een lied waarin we God loven en danken.

In onze gemeente hebben we twee mogelijkheden na de bemoediging en groet om de liturgie te vervolgen. De ene mogelijkheid is dus het gebed om ontferming en het glorialied, de andere mogelijkheid gaat als volgt:

We bidden eerste een verootmoedigingsgebed: hiermee geven we aan dat we ons afhankelijk weten van God en dat we in alles God nodig hebben in ons leven. We beseffen ook hoe gemakkelijk wij tekort schieten, waardoor we het nodig hebben om opnieuw ons leven aan God te verbinden. Na dit gebed volgt een leefregel. In de leefregels komen de waarden en normen van het christelijk geloof naar voren (navolging van Christus, nieuwe mens). We lezen dan de 10 geboden of andere teksten uit de Bijbel waar leefregels zijn verwoord. De leefregels zijn een manier om je dankbaarheid voor Gods liefde, trouw en vergeving vorm te geven in je eigen leven.

Nu gaan we over tot het tweede deel van de kerkdienst: we gaan uit de Bijbel lezen en we luisteren naar de uitleg en verkondiging (preek). Voordat we uit de Bijbel gaan lezen, bidden we om inspiratie: dat de woorden die gelezen en gezegd worden iets van God mogen laten zien. De kinderen gaan meestal naar de kindernevendienst waar ze de boodschap uitgelegd krijgen op hun eigen niveau en het verhaal op een passende manier kunnen verwerken. Na het lied na de preek komen de kinderen weer terug.

Na de preek volgt het derde en laatste deel van de kerkdienst: de gebeden en de collecte; een mogelijkheid om iets van je eigen overvloed aan anderen te geven. Er zijn vaak twee collectes, het doel wordt genoemd in de nieuwsbrief die bij binnenkomst aan u is uitgereikt. Tijdens het gebed is er een moment van stilte, als een mogelijkheid om zelf voor God te verwoorden wat in ons leeft. We sluiten het gebed bijna altijd af met het Onze Vader. Dit mag u hardop meebidden:

Onze Vader, die in de hemelen zijt.

Uw naam worde geheiligd.

Uw koninkrijk kome.

Uw wil geschiede gelijk in de hemel, zoals ook op aarde.

Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden,

gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren.

En leidt ons niet in verzoeking,

maar verlos ons van de boze,

want van U is het koninkrijk

en de kracht en de heerlijkheid,

tot in eeuwigheid. Amen.

 

Bij het slotlied gaan we weer staan. We sluiten tenslotte af met de zegen: de beste wensen van God voor u.

We hopen dat u een fijne dienst heeft, en dat u bemoedigd de week in kunt gaan. Voor meer informatie kunt u terecht op onze website: www.ontmoetingskerkvriezenveen.nl

 

[1] Ouderlingen vormen samen met de predikanten en de diakenen het bestuur van onze gemeente (kerkenraad). De ouderlingen geven daarnaast vorm aan het omzien naar elkaar door aandacht en zorg te geven aan gemeenteleden. Om de beurt zijn de ouderlingen ouderling van dienst. Zij zijn dan verantwoordelijk voor de goede orde in de kerkdienst.

[2] Het liturgisch centrum is de verhoging voor in de kerk. De dienst wordt voor het grootste gedeelte achter de liturgietafel gedaan. De preek klinkt vanaf de kansel. Precies in he midden van onze kerk staat  het doopvont: de plek waar we dopen. Hiermee geven we aan dat de gemeente rond de doop samenkomt.

[3] Trinitarisch betekent: drie-enig. Dit verwijst naar de drie gezichten waarmee God zich heeft laten kennen: Vader, Zoon en Heilige Geest. De gestalten zijn te onderscheiden, maar vormen samen de Ene en Eeuwige.