Camiel Eurlings is opnieuw in opspraak. Via zijn advocaat heeft hij laten weten dat de berichtgeving over de aard en gevolgen van zijn mishandelen van zijn toenmalige vriendin niet juist waren. (In dit artikel lees je over de verklaring van de advocaat en over de reden van die verklaring).
Het moment van de verklaring is opmerkelijk. Eurlings is bestuurder bij NOC*NSF. Deze organisatie staat voor een enorme en belangrijke uitdaging om misbruik in de sport tegen te gaan. Het onderzoek van De Vries naar misstanden in de sport maken duidelijk dat er veel werk verzet moet worden om de veiligheid in het sportklimaat te herstellen. Bestuurders van onbesproken gedrag zijn hierin van doorslaggevend belang.
NOC*NSF zit in zijn maag met de geweldpleging van Eurlings. Tot nog toe wilde hij er niet over spreken. De zaak was achter gesloten deuren behandeld en Eurlings wilde het daarbij laten. Maar hoe beïnvloedt zijn zwijgen en zijn aanwezigheid de betrouwbaarheid van de sportkoepel? Vandaar dat het bestuur aandrong op een publieke verklaring. Het gegeven dat de ethische commissie geen probleem zag in het aanblijven van Eurlings, kon niet alle betrokkenen overtuigen.
De gekozen woorden in de verklaring lijken echter als een boemerang terug te komen bij Eurlings. Om de beeldvorming te weerspreken, gaf hij aan dat hij zich niet schuldig heeft gemaakt aan zware mishandeling met letsel, maar aan ‘eenvoudige mishandeling’. Het gebruik van deze term laat de ruimte open dat Eurlings het niet zo erg zou vinden, hoewel hij dat dus niet zegt. In plaats van zich vrij te pleiten, staat hij opnieuw en heviger onder druk.
Dit heeft twee oorzaken. Allereerst is huiselijk geweld een containerbegrip. Onder de definitie van huiselijk geweld valt zowel seksueel misbruik als psychisch geweld. Het fysieke geweld omvat zowel levensbedreigende mishandelingen als ook de enkele klap, trap of schop. Het is allemaal geweld en dus ontoelaatbaar, maar er is natuurlijk wel verschil tussen herhaaldelijk ernstig letsel toebrengen en een enkele klap.
Toch is hiermee niet alles gezegd. Het is tot op zekere hoogte risicovol om een gewelddadige handeling ‘zwaar’ of ‘eenvoudig’ te noemen, omdat hier al snel in door kan klinken dat het allemaal wel mee viel.
De ernst en de gevolgen van geweld hangt af van verschillende factoren: 1) de achtergrondsituatie, 2) de feitelijke gebeurtenissen en hun beleving, 3) de reactie van het slachtoffer (bijvoorbeeld diens draagkracht en van omstanders. Deze drie elementen hebben ook invloed op elkaar. De combinatie van deze factoren bepaalt de ernst van het trauma en de gevolgen (Geschonden lichaam, pagina 21). Het kan dus zijn dat een ‘eenvoudige mishandeling’ wel degelijk leidt tot serieuze klachten.
In de tweede plaats lijken mensen die zich schuldig hebben gemaakt aan huiselijk of seksueel geweld in onze samenleving vogelvrij verklaard. Het is een opmerkelijk gegeven dat over veel geweld gezwegen wordt, om allerlei redenen. Als het geweld niet langer te negeren of te ontkennen is, wordt er vaak generaliserend of bagatelliserend gereageerd. Als dit ook niet meer mogelijk is, worden plegers als zondebokken uit onze samenleving verstoten. (Voor uitleg over deze mechanismen: Wie zonder zonde is…)
In de situatie van Eurlings betekent dit dat het lastig is om voor zichzelf te pleiten. Het wordt gekoppeld aan de vraag of hij wel echt spijt heeft en of hij de ernst van zijn daden wel inziet. Mag hij dan nog reageren op berichten die volgens hem, hem ten onrechte van bepaalde handelingen beschuldigen?
Tegelijkertijd heeft NOC*NSF behoefte aan betrouwbare bestuurders. De verhalen over misbruik in de sport raken een open zenuw in de samenleving. Het vraagt om betrokken bestuurders die het vertrouwen kunnen terugkrijgen dat zij alles op alles zetten om de sport veilig te maken en veilig te houden.
De aanvankelijke weigering van Eurlings spreekt niet in zijn voordeel. Ook lijkt Eurlings te weinig rekening gehouden te hebben met de gevoeligheden binnen het discours van geweld.
De strijd tegen geweld is gebaat bij betrouwbare bestuurders en bij evenwichtige en heldere standpunten.
Alexander Veerman 
Geef een reactie