Wie is God? Pinksterpreek 2019

Wie is God? Heeft ons leven met God te maken?

Het is een bijzondere reis die jullie als belijdenisgroep gegaan zijn

Een reis die ons steeds een beetje dichter bij het pinkstervuur bracht,

totdat we iets, of misschien iets meer gingen begrijpen

van wat het betekent om te zeggen ‘ik geloof’.

Om ergens te ontdekken dat Gods werkelijkheid ons leven raakt,

ons levensverhaal bevraagt,

omvat en toekomst opent.

 

Met dat ik dit zo zeg,

realiseer ik me hoe vaag woorden kunnen zijn en ook weer vragen oproepen.

Wat bedoel je met God?

Wat is Gods werkelijkheid?

Het is lastig om daar de goede woorden voor te vinden.

Gaat het niet met name om ruimte om je te verhouden met God?

 

Als één ding duidelijk is geworden in de reis die we zijn begonnen,

is dat elke ontdekking over God nieuw vragen oproept.

Groei van geloof kan ook zomaar een pijnlijk proces zijn.

Wat ik merk in gesprekken,

wat ik merkte op de catechese dat we geneigd zijn

om ons leven op te delen in rollen en taken.

Als God al in beeld is,

reserveren we Hem vaak voor een bepaald deel van ons leven.

Geloven hoort bij een bepaald deel of een bepaalde rol van je leven.

Soms is geloven in God: de hutkoffer op zolder.

Je kunt er op jouw tijd naar toe gaan en de koffer openen.

Misschien als je te maken krijgt met tegenslagen

Of als de dood inbreekt in het leven

Je zoekt en vindt troost op de zolder.

Soms is geloven de woonkamer van je levenshuis.

In de woonkamer spreek je je vrienden,

heb je ontmoetingen en daar kan God zomaar onderdeel van uitmaken.

In de andere kamers speelt God geen enkele rol.

Soms staat God al bij de spullen die opgeruimd moeten worden.

Je aarzelt nog.

Het zou immers ook niet misstaan in de kast met nostalgische spullen uit je jeugd.

 

Wat we tijdens de belijdeniscatechese gaandeweg ontdekten,

is dat God niet een kamer is in ons levenshuis,

maar dat God ons levenshuis omvat.

Op de een of andere manier verhoudt God zich met al onze fragmenten,

met al onze rollen.

Maar als dat zo is, dan komen er nieuwe en misschien wel diepere vragen.

Geloven vraagt om naar jezelf te kijken, naar de wereld, naar God.

In alle openheid en eerlijkheid.

 

Heeft God ook te maken met mijn binnenkant?

Met mijn twijfels over mijzelf?

Met mijn kwetsbaarheid?

Heeft God te maken met het verlies dat ik geleden heb?

Waar was Hij dan in die tijd dat ik me eenzaam en verlaten voelde?

Die vragen aangaan kost wat.

Het is een risico.

God kan nooit meer terug in die hutkoffer.

Die vragen kunnen betekenen dat het laatste draadje met God wordt doorgeknipt.

Als God liefde zou zijn ….

 

Maar de andere kant is dat je oog kunt krijgen voor die andere werkelijkheid.

Dat je leert kijken met andere, met nieuwe ogen.

Dat je iets ervaart van rust.

Dat je op adem komt.

Dat je leven een bedding heeft: houvast, richting, hoop.

Dáár gaat het geloof in God over.

Over die worsteling, over die twijfel, en over dat vergezicht.

Soms. Even.

Over die zekerheid. Gods liefde voor jou.

 

Wie is God?

Ik weet het niet. Niet zeker.

En ik denk dat dat goed is.

God is een mysterie. Een geheimenis.

Ik bedoel daarmee dat God groter is dan we ooit hadden kunnen bedenken.

Dat de grootheid van God ons verstand te boven gaat.

We proberen over God te spreken,

Ze laten hun licht schijnen op een deel van Gods glorie.

 

De Tsjechische rooms-katholieke theoloog Thomas Halik

benadrukt het belang van geduld.

Geduld met God.

Soms verwarren gelovigen verliefdheid met liefde

Geloven lijkt samen te vallen met een roes, een fijn gevoel

Soms verwarren gelovigen het uitspreken van de juiste dogma’s met geloof

Ik heb meerdere mensen gesproken die zichzelf zijn kwijtgeraakt,

beschadigd zijn geraakt door de stelligheid van christenen over God.

God is niet te herleiden tot een gevoel.

God valt niet te vangen in dogma’s.

Kennis maken met God vraagt om tijd.

Tijd en ruimte voor vragen, voor ontmoeting.

Te snel spreken we oppervlakkig over God

Te vaak peilen we de diepte van levensverhalen niet

Ons verlangen naar vluchtig kloppende antwoorden

doet geen recht aan de reikwijdte van God.

Oppervlakkige antwoorden leiden uiteindelijk tot teleurstelling in God.

 

Als we geduld hebben met God

Als we het uithouden in de stilte

Als we durven volharden

Kan soms iets van het geheimenis van God zich aan ons openbaren.

Er hoorden woorden bij als ‘gedragen worden’, ‘vrede vinden’.

 

In de Bijbel wordt er ook gewacht.

De leerlingen van Jezus wachtten gezamenlijk op wat komen zou.

Wat ze hadden was de belofte dat de heilige Geest over hen zou komen.

Wat ze in handen hadden was een belofte.

Een belofte van nabijheid.

We lazen erover uit het boekje Handelingen.

Als de Geest over de wachtende groep komt, gebeurt er van alles.

Wat misschien het meest in het oog springt,

is dat iedereen de leerlingen kan verstaan.

De taal van ieder mens – zou dat niet de taal van de liefde kunnen zijn?

Wat vertellen de leerlingen?

 

Of misschien beter: wat vertelt de heilige Geest?

Het eerste dat Petrus, een van de leiders van de volgelingen van Jezus doet,

nadat hij de heilige Geest heeft ontvangen, is speechen.

Of in kerktaal: hij houdt een preek.

Hij legt uit de Geest God dichtbij is, God die in ons wil zijn.

Waarom?

Om ons te bepalen bij Jezus de gekruisigde

Om ons op het spoor van Jezus te brengen en in dat spoor ons leven te vervolgen.

Om ons te vertellen dat Jezus de Messias is – Redder. Verlosser.

Verlossing gaat over het verleden en over de toekomst.

Verlossing is verandering.

 

Verlossing is de verandering of transformatie van ons verleden

van een last in een geschenk,

van een plek van verdriet en dood

in een erfenis van wijsheid en vreugde.

Het verleden kan wurgend aanwezig zijn.

We kunnen lijden aan gemiste kansen, aan verkeerde keuzes.

Opgebrand.

We kunnen de last van het verleden meedragen –

levenslessen die ons klein en machteloos maken.

Levenslessen die ons leren om hard en onkwetsbaar te zijn.

Verlossing gaat over dat verleden.

Als we een ding weten, is dat het verleden niet veranderd kan worden.

Hoe we de gebeurtenissen en herinneringen ook omwentelen en omwentelen.

Verlossing is dat onze kijk op het verleden verandert.

Dat we het verleden ook mogen zien als een geschenk.

Als een bron van levenswijsheid.

En verlossing heeft te maken met de verandering,

de transformatie van onze toekomst.

Van een plek van vloek in zegen.

Van een plek van angst en dood in een bestemming van hoop en glorie.

Als we het hebben over de verlossing van het verleden,

dan noemen we dat vergeving van zonden,

als we het hebben over verlossing van de toekomst,

noemen we dat het eeuwige leven.

 

Dat zijn de geschenken die Jezus ons gebracht heeft met zijn leven,

zijn dood en zijn opstanding.

Het herstel van het verleden, en de belofte van de toekomst.

Dat is verlossing.

Geloven gaat over ons héle leven!

En dat, dat is waar de heilige Geest ons aan herinnert, ons bij bepaalt.

 

Maar waar is het heden dan?

Wat betekent het geloof voor vandaag?

 

Paulus, de auteur van de brief aan de gemeente in Korinthe

schrijft over de liefde.

Dit mooie en bijzondere hoofdstuk staat in een betoog

over hoe de heilige Geest in ons dagelijks leven werkzaam is.

Paulus noemt in het voorgaande hoofdstuk allerlei bijzondere talenten

die met de Geest te maken hebben.

Maar dan sluit Paulus dat hoofdstuk af met de opmerking:

zoek de belangrijkste talenten,

maar ik wijs jullie een nog voortreffelijke weg.

Die weg, die weg is de liefde.

De liefde als het grootste geschenk van de heilige Geest.

Waarom?

Geloof, hoop en liefde, maar het meeste daarvan is de liefde.

Paulus spreekt over de toekomende tijd.

De tijd dat we oog in oog leven met God.

Dan hoeven we niet meer te geloven – want we zien

Dan hoeven we niet meer te hopen – want we leven in Gods aanwezigheid

Maar wat blijft is de liefde

De liefde is hét kenmerk, hét teken van Gods toekomst

Waar we de liefde leven, opent zich het Koninkrijk van God.

Hier en nu.

Liefde geeft kleur aan het leven, aan geloven, aan onze hoop.

Liefde is de weg van dienstbaarheid, van oog hebben voor onze medemens

 

Wie is God?

God is de liefde die ons verleden heelt

God is de liefde die toekomst opent

God is de liefde die vandaag kleurt

God is de vreemdeling op mijn weg

God is de dakloze op Zuidplein

God is mijn medemens

God wordt zichtbaar in de barsten van mijn bestaan

God – wie bent U? Amen