Wij geloven in een God die zich laat vinden

Zondag 28 november 2021 beleden 5 gemeenteleden het geloof. Dit is de gezamenlijke geloofsbelijdenis van Hans, Elvira, Melissa, Arjan en Maartje

Wij geloven in een God die zich laat vinden.

We gingen op weg.

Het was een zoektocht

Een ontdekkingstocht.

We gingen op weg vanuit verschillende startpunten

met verschillende achtergronden,

verschillende vragen.

Maar we ontdekten: God laat zich vinden.

In de ruimte van God vinden we

kracht en rust

steun in donkere tijden

redding en die laatste strohalm

warmte en bewogenheid.

Het is Gods liefde voor ons

en de helende werking van zijn vergeving

die ons op de benen zetten

die het fundament zijn van ons levenshuis.

Deze God en Vader

is de schepper van ons leven

waardoor we weten dat we geliefd en bedoeld zijn

we zijn waardevol in Gods ogen

want we zijn Gods kinderen.

Geloven in God

is durven vertrouwen

en een relatie aangaan – in geloof

wandelen op de weg van het Koninkrijk

de weg die Jezus gegaan is

de weg van lijden, sterven en opstanding

de weg van dienende liefde.

God laat zich vinden, maar is niet te vatten

God is groter dan ons denken

God is groter dan onze vragen en twijfels

God is groter dan onze onzekerheid

In Hem zijn wij volkomen

en komen wij thuis

De reis gaat verder

maar nooit alleen

God gaat met ons mee.

Welkom op mijn blog!

Van harte welkom op mijn blog. Waarschijnlijk ben je hier via een leesplan op YouVersion terecht gekomen. Misschien ben je benieuwd wie ik ben of zoek je meer informatie over bepaalde thema’s.

Iets meer over mijzelf

Misschien is het goed om eerst iets meer over mijzelf te vertellen. Mijn naam is Alexander Veerman. Op dit moment ben ik predikant van de gereformeerde kerk te Sliedrecht. We zijn onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland. Dit is mijn derde gemeente. Hiervoor stond ik in de Ontmoetingskerk Vriezenveen (PKN) en ik ben als predikant begonnen in de Protestantse Gemeente ’t Harde.

Voordat ik predikant werd, heb ik als AiO gewerkt aan de Protestantse Theologische Universiteit. In 2005 ben ik gepromoveerd op het proefschrift Ontredderd. Het proces in de kerkenraad als de predikant zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik. Ook heb ik samen met Ruard Ganzevoort een boekje geschreven over misbruik in de kerkelijke gemeente: Geschonden lichaam. Pastorale Gids voor gemeenten die geconfronteerd worden met seksueel geweld.

Als trauma-dominee gaat mijn hart uit naar mensen die te maken hebben (gehad) huiselijk geweld en/of seksueel misbruik, met name als dat plaats vindt of heeft gevonden in een religieuze context. Waar en hoe werkt religie beschadigend door en waar blijkt religie heilzaam in levensverhalen?

Worstelend geloven

Geloven was voor mij altijd vanzelfsprekend, totdat ik in mijn studententijd te maken kreeg met onrecht, ziekte en hypocrisie. Ik kon en wilde niet meer in God geloven door de pijn die ik opliep in mijn leven, door de pijn die ik in de ogen van anderen zag en door mijn teleurstelling in de kerk. Achteraf voelt het echter alsof God mij toch heeft vastgehouden, ondanks mijn twijfels en mijn strijd. De trouw van mensen om mij heen was belangrijk om opnieuw te leren kijken. Gesprekken met mensen die mij vertelden over hún weg met God hielpen mij om mijn bitterheid los te laten. In het zoeken naar recht en in het geven en ontvangen van barmhartigheid lichtte iets op van het Koninkrijk van God.

Uit die ervaringen is de overtuiging gegroeid dat God voor mij vaste grond betekent. Gemotiveerd door dit geloof voel ik me aangespoord om te strijden tegen onrecht en te leven vanuit betrokkenheid en bewogenheid. Je zult het terugzien in mijn leesplannen en mijn meditaties: geloven is niet een gemakkelijk antwoord op lastige vragen. Wel vertelt het geloof twee dingen: het verhaalt van hoop – dwars door de dood heen. En daarnaast geeft het geloof richting. Geloven betekent de weg van opstaan gaan. Opstaan uit schuld, schaamte en doodsheid. Opstaan tegen onrecht. Opstaan met de ander in bewogenheid.

Het leven kan schuren en pijn doet. Dat neemt geloven niet weg. Wel wijst het geloof in de drie-enige God ons richting en biedt het beschutting.

Over dit blog

Dit blog bestaat uit een verzameling schrijfsels, artikel en meditaties die raken aan de thema’s die mij bezighouden. De belangrijkste thema’s zijn: meditaties, leesroosters en Bijbelverhalen, seksueel misbruik, gedachten over de kerk, en gedachten bij ontwikkelingen in de samenleving.

Contact

Je kunt me volgen op Twitter, Facebook, Instagram of YouTube.

Heb je vragen of behoefte om over iets door te praten? Stuur even een mailtje: al.veerman [at] gmail.com

Geloof zonder betekenis

Afgelopen maandag (13 april 2015) verzorgde Maarten Wisse  een studiedag in het kader van de Missionaire Specialisatie. In zijn boek Zo zou je kunnen geloven zoekt Wisse naar de betekenis van geloof in onze samenleving. Hij beschrijft vier (protestantse) manieren van geloven, waarin hij de betekenis van die manier beschrijft, maar ook stil staat bij waar zo’n manier van geloven lijdt aan betekenisverlies.

Betekenisverlies

Tijdens de studiedag probeerde Wisse dieper in te gaan op het betekenisverlies van geloof door culturele ontwikkelingen. Als we begrijpen waarom geloven voor velen niet of minder relevant is geworden, zou het ons kunnen helpen om opnieuw ons geloof te verwoorden en de betekenis hiervan te verhelderen. [Waarschuwing: onderstaande is mijn weergave van uitleg en gesprek, en hoeft dus niet noodzakelijkerwijze waar te zijn]

Kennis

De Verlichting heeft een krachtige en blijvende invloed op ons westerse denken. De filosoof Immanuel Kant onderscheidde drie domeinen die toegang verschaffen tot het begrijpen van onze werkelijkheid: kennis, het goede en het schone. De belangrijkste toegang tot de werkelijkheid is kennis: waarheid kan alleen gebaseerd zijn op feiten. Gelovigen die in dit denken meegingen, konden dus ook niet meer via dit domein over geloof spreken. Ondanks vele pogingen van apologeten zijn waarheidsclaims alleen overtuigend voor gelovigen.

Het goede

Waar de waarheidsclaim geen aan betekenis heeft verloren, worden nieuwe wegen gezocht om de relevantie van geloven onder de aandacht te brengen. Het tweede domein dat Kant onderscheidt, die van het goede (moraal en ethiek) is lang door verschillende kerken omarmt: het goede doen als de kern van het christelijke gedachtegoed. Ook dit domein lijdt aan betekenisverlies. Als anderen (anders dan christelijk) ook het goede doen, is er dan een wezenlijk verschil met het christelijke ‘goed-doen’? Als het goede doen de kern is, waarom zou je dan nog aansluiting zoeken bij een kerk?

Het schone

In het zoeken naar hernieuwde betekenis kreeg het derde domein (het schone) meer en meer ruimte in verschillende kerken. De schoonheid van de liturgie, kunst, taal, etc kan ontroeren en het transcendente in aanwezigheid brengen. Deze schoonheid is echter niet meer verbonden met waarheid waardoor het door niet ingewijden als een leeg omhulsel ervaren kan worden.

In mijn beleving laat deze analyse zien waarom de kerken in het Westen zoveel moeite hebben om in onze cultuur te overleven. Kerken die de waarheid aanzeggen en verkondigen vinden weinig aansluiting en betekenis in de cultuur. Het terugtrekken op eigen geloofsgrond en het buitensluiten van cultuur wordt steeds lastiger, omdat gelovigen op andere terreinen van het leven de invloed van de cultuur aan den lijve ondervinden. Het ‘goede doen’ en ‘schoonheid’ blijken in de lucht te hangen wanneer er geen geloofsinhouden meer aan gekoppeld zijn.

Maar wat dan?

Maarten Wisse beschrijft in het tweede deel van zijn boek hoe je zou kunnen geloven. Welke geloofselementen juist in onze tijd van betekenis kunnen zijn. Interessant is dat Tom Wright in Eenvoudig christelijk spreekt over ‘echo’s van een stem’ en wijst op elementen uit de hierboven genoemde domeinen. In onze cultuur zijn meerdere dilemma’s als richtingwijzers te vinden die iets laten zien van een betere wereld of van iets dat (iemand die?) ons overstijgt: het verlangen naar eerlijkheid en gerechtigheid, terwijl het ons maar niet lukt om een rechtvaardige wereld te maken. Het verlangen naar spiritualiteit, naar betekenis, terwijl de troosteloosheid maar niet overwonnen wordt. Het verlangen naar goede en opbouwende relaties, terwijl we scherpe conflicten en pijn maar niet achter ons kunnen laten. Tenslotte wijst Wright op het verlangen naar schoonheid, terwijl schoonheid ons steeds door de vingers glipt.

Een antwoord op het betekenisverlies is om opnieuw na te denken en te spreken over de relevantie van geloof in onze cultuur, in ons eigen leven. In mijn beleving is het christelijk geloof uiterst relevant – Jezus Christus is gekomen om enerzijds mensen die zich verloren en vervreemd voelen thuis te brengen, anderzijds om kwade machten een halt toe te roepen. Met andere woorden: geloven brengt het inzicht dat er kwaad is, zicht op verlossing door Jezus Christus, en een manier van leven zodat gelovigen lichtdragers en lichtbrengers worden. Hier kom in een volgende blog nog op terug.

Sunday Seminars in Vriezenveen

In april en mei worden er in de Ontmoetingskerk te Vriezenveen drie nieuwe en bijzondere bijeenkomsten georganiseerd: Sunday Seminars.  De seminars gaan over de vraag of en hoe het geloof een rol speelt in het dagelijks leven. Gemeenteleden vertellen over keuzes en dilemma’s waar zij in de uitoefening van hun beroep mee geconfronteerd worden. De eerste seminar gaat over geloven en ondernemen, de tweede over geloven en bestuur, de derde over geloven en recht. De Sunday Seminars worden niet alleen gegeven voor jongeren van 18 tot 24+ die deelgenomen hebben aan de brunchcatechese, maar ook voor alle jongeren die deze thema’s interessant vinden.

Bijzondere ontwikkeling

Ik kan niet anders zeggen dan dat het een spectaculaire en uiterst boeiende ontwikkeling is, omdat de jongeren na Pasen graag verder willen  met de brunchcatechese. Deze catechese-ontmoetingen  blijken een veilige ruimte te zijn waar jongeren hun vragen, twijfels, ongeloof, zekerheden en geloof met elkaar kunnen delen. Geen oordeel, maar een open gesprek. Het zijn een heilzame ontmoetingen waar vragen op tafel komen die anderen ook blijken bezig te houden.

Doorgaan?

Daarom stelden de jongeren de vraag: kunnen we na Pasen niet gewoon met elkaar verder? Een goede vraag en een uitstekend verlangen. Nu is het wel zo dat het goed is om niet direct op dezelfde voet verder te gaan. Vandaar dat we de Sunday Seminars hebben bedacht. We hebben gemeenteleden gevraagd om ervaringen uit te wisselen over geloven in het dagelijks leven. Er komen de volgende drie seminars:

Geloven en ondernemen op 12 april van 12.15 – 13.30 uur. De ondernemers Henk en Ruth Stegehuis, Gerard Veurink en Nicolet Elferink zullen vertellen over de dilemma’s en keuzes waar ze als ondernemers mee te maken krijgen. Ook gaan ze in op de vraag hoe hun geloof hier al dan niet een rol in speelt.

Geloven en bestuur op 26 april van 11,15 – 13.30 uur. Remco Meijerink als bestuurder en Carla Hilberink als politica zullen ingaan op keuzes en dilemma’s en de manier waarop het geloof al dan niet mede bepalend is in die keuzes.

Geloven en recht op 10 mei van 12.15 – 13.30 uur. Aan de invulling van dit seminar wordt nog gewerkt

Niet meegedaan met de brunchcatechese, maar wel geïnteresseerd in deze seminars? Van harte welkom!

Wat is belijdenis doen?

Ook dit jaar is er de mogelijkheid om belijdeniscatechese te volgen. Over het doen van belijdenis bestaan veel misverstanden die mensen soms weerhouden om serieus te onderzoeken of ze wel of geen belijdenis zouden willen doen.

Geen twijfels meer?

Een eerste misverstand is dat als je belijdenis doet, je laat  zien dat je veel geloof hebt en dat je je twijfels hebt overwonnen. Het misverstand is dat er aan het belijden een status wordt gegeven: je gelooft meer of beter dan als je geen belijdenis doet. Daarnaast wordt de suggestie gewekt dat er na het belijden geen ruimte meer zou zijn voor je vragen, twijfels en aanvechting. Ook dit is niet juist. Het gaat in het geloof niet om verworven zekerheden, maar om het aangaan en groeien van een relatie. Vragen en twijfels kunnen helpen om te groeien in de relatie.

Eindpunt?

Een ander misverstand is dat belijdenis doen gezien wordt als een eindpunt. De gedachte is dat je je hebt voorbereid op het doen van belijdenis. Daar heb je catechese voor gevolgd, en met het doen van belijdenis heb je als het ware ‘het examen’ gehaald. Deze visie past niet zo goed in het Bijbels denken over God en geloven. Zoals boven is aangegeven, gaat het in het geloven om het aangaan van een relatie. Je kunt het vergelijken met het aangaan van een relatie met  een partner, of met trouwen. Je zegt ‘ja’ tegen elkaar, maar gaandeweg verdiept zich de relatie. De trouwdag is geen eindpunt gebleken, maar een startpunt voor het leren kennen. Ook in de kerk gaan we ervan uit dat geloven betekent dat je je hele leven door kunt leren.

Beloofd is beloofd?

Tot slot is een misverstand dat belijden betekent beloven, en een belofte mag je nooit meer breken. Als je zo naar het doen van belijdenis kijkt, komt er een grote zwaarte in mee. Je weet immers niet hoe het in de toekomst zal zijn. Natuurlijk zeg je ergens ‘ja’ tegen, en dat houdt ook een belofte in. Maar de vergelijking met een gewone relatie kan de betekenis van deze belofte helpen verhelderen. Het is weinig mensen gegeven om altijd op een diep niveau van elkaar te houden. Er zijn momenten waarop niet de liefde de basis is onder de relatie, maar trouw. Volhouden en werken aan verbetering. Soms door teleurstelling in je partner, soms door gebeurtenissen. Het valt niet altijd mee om in slechte tijden trouw te blijven. Een belofte kan dan ondersteunend werken en je de kracht geven om door een fase heen te komen. Dat is de ene kant van een belofte. De andere kant is dat de toekomst in een relatie altijd open is. Je maakt een ontwikkeling door. Nieuwe omstandigheden kunnen inhouden dat je je beloften opnieuw wilt herijken. Het doen van belijdenis betekent niet dat je niet opnieuw over je relatie met God zou mogen nadenken.

Wat dan wel?

Wat dan wel? Belijden is ‘ja’ zeggen tegen God. De meesten van ons zijn als kind gedoopt. De doop symboliseert dat je kind van God bent. Het is een teken van het verbond  tussen God en jou. Je ouders hebben de verantwoordelijkheid voor je geloofsopvoeding genomen door ‘ja’ te zeggen, en nu je belijdenis doet, neem je zelf die verantwoordelijkheid. Je staat in relatie tot God, en daar getuig je van.

Belijden is persoonlijk, maar vindt ook plaats in de kerkelijke gemeenschap. Geloven gaat om jouw persoonlijke relatie met God. Tegelijkertijd vindt de belijdenis plaats in het midden van de gemeente. Het is een openbare gebeurtenis. Met ons persoonlijk geloof staan we in de lange traditie van de kerk, en zijn we met andere gelovigen verbonden . Door het doen van belijdenis word je lid van de kerk, of verandert je lidmaatschap. Van dooplid word je belijdend lid.

De letterlijke betekenis van het Griekse woord voor ‘belijden’ is: hetzelfde zeggen, instemmen met. Met al je eigen accenten staan we in de lange traditie van de kerk. We stemmen in met het Woord van God: Gods liefde geeft ons de ruimte om op adem te komen.

Je geloof belijden betekent dat je aangeeft uit wiens hand je je leven ontvangt. Dit hoeft niet met moeilijke woorden gepaard te gaan. De eerste en kortste geloofsbelijdenis is ‘Jezus is Heer’ (Romeinen 10,9).

“Ook al redt God ons niet…” – meditatie

(Bij Daniël 3, 8 – 18)

Het is een bijzonder moment. Het plein is vol mensen. De spanning is om te snijden. Koning Nebukadnessar, op het toppunt van zijn macht, wil dat iedereen hem en zijn goden zal aanbidden. Het mag duidelijk zijn. De goden van Nebukadnessar zijn winnaars. De omringende volken zijn verslagen en geen enkele macht of kracht heeft dit kunnen tegengaan. Laten we buigen, al was het alleen maar om je eigen hachje te  redden.

Maar dan staan daar die drie mannen. Succesvol geïntegreerd in Babel. Goede banen, gerespecteerde burgers. Ok, ze zijn trouw gebleven aan hun Joodse tradities, maar beslist geen fanatiekelingen met bekeringsdrift. Je kunt ze prima hebben, die Joodse vrienden. Daar staan ze. ‘Sorry. Wij doen niet mee… Wij kunnen niet voor uw goden knielen, noch voor u.’ En met die weigering zetten ze hun eigen leven op het spel. Waarom?

Het is iets om over na te denken. Waarom geloof je? Wat is je diepere motivatie, je hoop, je verlangen? Opvallend is dat veel mensen in tijden van nood tot God roepen – een schreeuw om redding.  Dat is één kant van geloof: bevrijding ervaren en in de ruimte worden gezet. Maar er is ook een andere kant: een grens. Tot hier en niet verder. Ook al raak ik alles kwijt, ook al kijk ik de dood in de ogen, ook al moet ik me verhouden met mijn eigen doodsangsten, voor mij geldt: ‘Hoor Israël, hoor, uw God is de Enige’.

Waarvoor ga je door het vuur? Wat is voor jou zo heilig, dat je er alles voor opzij zet? Sommige ondernemers kunnen hun hoofd bijna niet meer boven water houden in deze tijden van crises. Juist in deze moeilijke tijden blijken handelspartners niet meer betrouwbaar, worden afspraken niet nagekomen, wordt er soms gelogen en bedrogen. Het kan je bedrijf kosten, wat moet je doen? Hoeveel mensen staan niet samen met die vrienden van Daniël voor de vurige oven. Een angstige en afschuwelijke plek. Je kunt alleen maar verliezen. Knielen betekent jezelf geweld aan doen; alles waar je voor staat en datgene waar je in gelooft. In wie je gelooft. Niet knielen betekent verlies – van geld, mogelijkheden, aanzien, je leven.

Voor wie ga jij door het vuur?