Soms lijkt ons geloof en de grootheid van God in sterke mate af te hangen van onze eigen ervaringen. Wanneer we geluk, rust of vrede ervaren en we God dichtbij voelen, lijkt het zoveel makkelijker om mee te zingen met psalm 118 (Loof de HEER, want Hij is goed – eeuwig duurt zijn trouw). Zijn goedheid en trouw zijn terug te vinden in zegeningen, in het geluk dat je te ten deel is gevallen. Wanneer je echter te maken hebt met tegenslagen, met verlieservaringen, wanneer je nachten lang naar God geroepen hebt om hulp, maar vooral verlatenheid en eenzaamheid ervaart – kun je dan nog uit de voeten met woorden over Gods trouw?
Het zijn vragen die vaak in het pastorale gesprekken naar voren komen. Vragen die iets vertellen over het verlangen om iets van Gods nabijheid, van Gods vrede mee te maken. Het zijn vragen die vertellen over de zwaarte waarmee we soms zo intens kunnen worstelen.
De dichter van Psalm 118 heeft weet van datgene wat je kan bedreigen en beknellen. In een tijd dat het water hem aan de lippen stond, in een tijd dat hij benauwd werd, vertrouwde hij op de naam van de HEER. Drie keer noemt de dichter het: de dreiging – ik weerstond het met de naam van de HEER. Dat is het geheim van het levensverhaal van deze schrijver. Vertrouwen op de Godsnaam: ‘Ik ben’. Het is een naam die niet geclaimd kan worden, die niet voor je karretje gespannen kan worden. Daar waar de Godsnaam verwordt tot een vaststaand gebeiteld godsbeeld verliest het aan kracht. De Godsnaam drukt beweging, betrokkenheid en bewogenheid uit.
Van deze naam gaat redding uit. In het aanroepen van die naam komt God present. In het aanroepen opent zich uitzicht en perspectief. Het is de belofte die deze Godsnaam in zich draagt, die vertrouwen wekt en toekomst opent. Geloven gaat verder dan gevoel. Juist in tijden van dreiging en benauwdheid is er weinig ruimte om Gods nabijheid te ervaren. Het gevoel dat misschien overheerst is het gevoel van verlatenheid en verlorenheid. Gods antwoord op onze schreeuw om nabijheid en recht is niet dat Hij onze pijn en verdriet wegneemt, maar de belofte dat Hij ons in ons levensverhaal niet alleen zal laten. Deze belofte is het diepst zichtbaar geworden in de komst van Jezus Christus. Hij heeft Gods liefde tot in de diepste nacht gespeld.
Wat belangrijk is in deze psalm is dat de dichter de ervaring van redding naar de tempel brengt. Hij brengt de dank in Gods ruimte. Misschien is dat wel het belangrijkste en mooiste wat geloofsgemeenschappen mogen doen: getuigen en verhalen van Gods reddende liefde. Het loven en prijzen van God is het erkennen dat de Godsnaam redding brengt. Zo kunnen we tot steun en bemoediging zijn voor allen die worstelen en zoeken naar redding uit benauwdheid. In ons handelen, in onze daden mag iets oplichten van de liefde van de Vader (Matt. 5, 16)
Alexander Veerman 