Het is elk jaar opnieuw indrukwekkend hoeveel mensen in beweging komen voor Serious Request van 3FM. Deze actie verenigt mensen en brengt verbondenheid. Op veel adressen waar ik kom, staat de TV of de radio aan en komen nummers en verhalen de huiskamers binnen. Dit jaar roept Serious Request op om in actie te komen voor meisjes en vrouwen die slachtoffer worden van seksueel geweld in oorlogen en conflicten. “Hands off our girls”. Het is van groot belang om hier aandacht voor te vragen, omdat elk onderzoek in welke context dan ook steeds weer laat zien dat seksueel geweld een grootschalig probleem is. Bewustwording is noodzakelijk om deze verschrikkelijke misstanden te kunnen bestrijden.
Ernstige gevolgen
De reportages die tussen de nummers te horen zijn, zijn hartverscheurend. Het roept bij mij de vraag op waarom mensen dit anderen aandoen? Hoe kun je leven met het gegeven dat je het leven van een ander zo kapot hebt gemaakt? Overigens niet alleen van het directe slachtoffer, maar ook van zoveel mensen om het slachtoffer heen. De gevolgen van seksueel geweld zijn ingrijpend. Slachtoffers kunnen lijden aan psychische problemen (posttraumatische stressstoornis, depressies, suïcidale gedachten, dissociatieve stooornissen, etc.), hebben moeite om anderen te vertrouwen en relaties aan te gaan, en lijden aan een gebrek aan eigenwaarde. Hun leven zal nooit meer hetzelfde zijn.
Machtsmisbruik
Waarom doe je dit een ander aan? In literatuur worden verschillende verklaringen beschreven: verlangen naar intimiteit, seksualiteit en/of macht. Welke motieven er ook meespelen, het is nooit goed te praten, omdat de dader alleen uitgaat van zijn/haar eigen behoeften en op geen enkele manier rekening wenst te houden met het slachtoffer. De pijn en beklemming van slachtoffers door de bedreigingen of manipulaties van daders zijn indringend in beeld gebracht door stichting Revief. Welke motieven er ook mogen meespelen, seksueel geweld heeft alles te maken met machtsmisbruik. Het beschadigt slachtoffers op een diep niveau. Door iemand op seksuele wijze te misbruiken, wordt de lichamelijke integriteit geschonden. Het raakt aan de kern van ons mens zijn.
Daarom worden meisjes en vrouwen in oorlogen en conflictgebieden zo vaak slachtoffer van geweld. Hoewel de meeste slachtoffers meisjes en vrouwen zijn, vindt er ook op grote schaal seksueel geweld tegen jongens en mannen plaats. Seksueel geweld gaat vaak samen met andere lichamelijke en psychische vormen van geweld. Het is een middel om tegenstanders te demoraliseren, te vernederen en samenlevingen te vernietigen.
Het begint met bewustwording
Het is goed en van groot belang om hier aandacht voor te vragen. Niet alleen in oorlogen worden mensen slachtoffer van geweld. Ook dicht bij huis, in onze eigen straten, in onze eigen geloofsgemeenschappen, lijden mensen door seksueel geweld. Een recent Europees onderzoek naar geweld tegen vrouwen laat schokkende cijfers zien voor de Nederlandse context:. Bijna driekwart (73%) van de Nederlandse vrouwen is ooit seksueel geïntimideerd; dit komt neer op 4,3 miljoen vrouwen. 18% van de Nederlandse vrouwen heeft ooit seksueel geweld meegemaakt, variërend van verkrachting of poging daartoe tot het onder dwang of bedreiging deelnemen aan seksuele activiteiten. Een op de 10 Nederlandse vrouwen is ooit in haar leven verkracht. Ander onderzoek laat zien dat tenminste 4% van de mannen voor hun 16 jaar te maken heeft gehad met seksueel geweld.
Ook in Nederland zelf hebben we te maken met seksueel geweld. Onderzoek laat zien dat het een grootschalig probleem is en dat de gevolgen van seksueel geweld ernstig zijn. Laten we de handen ineen slaan om dit kwaad te stoppen.
Alexander Veerman 